De Boodschap
Volksgezondheid

01 oktober 2020: 125 jaar PCS, een kort overzicht

Poligebouw anno 2020

De basis voor het Psychiatrisch Centrum Suriname (PCS) werd gelegd in een verordening van 13 november 1891, waarin door gouverneur T.A.J. Asch van Wijck de goedkeuring van de Koloniale Staten werd gevraagd voor de aankoop van de plaats Wolffenbüttel met het doel om daarop een bewaarplaats voor krankzinnigen te bouwen. Nadat men in 1892 met de bouw van de nieuwe inrichting was begonnen, werden de eerste patiënten op 01 oktober 1895 overgebracht. De inrichting heette toen “Inrichting ter Verpleging van Krankzinnigen te Wolffenbüttel”.

Wat op 1 oktober 1895 begon als een inrichting ter verpleging van Krankzinnigen is thans gegroeid tot een uitgebreid en modern alsook ISO-gecertificeerd kenniscentrum dat verder strekt dan slechts de behandeling, nazorg en verpleging van mensen met een psychiatrische en psychosociale problematiek. Het Psychiatrisch Centrum Suriname (PCS) is heden ten dage een topreferentiekliniek op het gebied van geestelijke gezondheid, waar eenieder met mogelijke psychische klachten terecht kan voor zowel laagdrempelige als kwalitatief hoogwaardige geestelijke gezondheidszorg.

Het PCS heeft gedurende haar 125 jarig bestaan diverse ontwikkelingen moeten doorstaan om uiteindelijk te groeien tot een professionele organisatie.  De psychiatrie in Suriname is jarenlang een taboeonderwerp geweest en werden mensen met psychische klachten om diverse redenen gestigmatiseerd, waardoor de drempel om hulp te zoeken heel hoog werd gelegd. Hoewel poliklinisch steeds meer mensen toestappen naar het PCS voor hulp, blijkt uit het bevolkingsonderzoek van 2015 dat er nog sprake is van een behandelingskloof voor wat betreft mensen die hulp zoeken voor depressie en angstklachten.

Om landelijk bereikbaar en toegankelijk te zijn voor eenieder in Suriname, zijn decentralisatie van de geestelijke gezondheidszorg en integratie met de eerstelijnszorg belangrijke beleidsuitgangspunten van het PCS. Via partnerschappen met de Regionale Gezondheidsdienst en Medische Zending wordt op regelmatige basis de nodige psychische hulp geboden aan de bewoners van de districten en personen in het (verre) binnenland.

Ook qua opvang- en infrastructurele faciliteiten heeft het PCS, vooral in de periode 2010 tot heden, positieve stappen vooruit gemaakt om zodoende de zorg van patiënten verder te bevorderen. Zo werd het Kinderpaviljoen in gebruik genomen en werd meer gestalte gegeven aan de verslavingszorg via de Polikliniek Verslavingszorg (voorheen Bureau Alcohol & Drugs) en de Detoxificatiekliniek. Verder werden enkele diensten en afdelingen opgezet ten behoeve van de zorg, zoals het Dagcentrum, de Spoedeisende Psychiatrie en recentelijk de afdeling Broki.

De heersende COVID-19 pandemie heeft ook haar weerslag gehad op de dienstverlening van het PCS, in die zin dat deze aangepast diende te worden indachtig de geldende protocollen. Het personeel en de cliënten zullen mede vanwege deze bijzondere omstandigheid de hoogtepunten en ontwikkelingen die het PCS de afgelopen 125 jaar heeft doorstaan op een gepaste en sobere wijze herdenken en zullen enkele personen met een bijzondere staat van dienst en bijdrage aan de verdere ontwikkeling van PCS worden voorgedragen voor een presidentiele onderscheiding. Het ligt in de bedoeling, zo gauw de omstandigheden zulks toelaten, de geplande activiteiten zoals een symposium, open dag, wandelloop en receptie alsnog uit te voeren.

PCS vooraangezicht in 1982

De directie wenst langs deze weg op de eerste plaats al haar medewerkers, zowel de actief dienende als gepensioneerden, van harte dank te zeggen voor het enthousiasme en liefde dat zij in het werk stoppen. Het is allemaal mede dankzij de inzet van de medewerkers dat het PCS tot heden de gemeenschap van dienst kan zijn.

Voorts bedanken wij eenieder die op welke wijze dan ook een bijdrage heeft geleverd aan 125 jaren Psychiatrisch Centrum Suriname, de promotie van geestelijke gezondheidszorg evenals de ontwikkeling en bewustwording van psychiatrie in Suriname en het vertrouwen dat men heeft in de instelling en haar personeel. Wij spreken de hoop uit dat het PCS voor de komende jaren nog steeds van belangrijke en wezenlijke betekenis mag zijn in de GGZ (Geestelijke Gezondheidszorg).