De Boodschap
Binnenlandse Zaken

Database overlijdensakten Suriname maakt overledenen Staatstoezicht en contractarbeid zichtbaar

Met de publicatie van de database Overlijdensakten van Suriname (1846-1915) op woensdag 17 april wordt een belangrijke stap gezet om de geschiedenis van Suriname na de emancipatie van 1863 zichtbaar te maken. In deze nieuwe database van Surinaamse overlijdensakten staan niet alleen de mensen die overleden zijn tijdens het Staatstoezicht, maar ook nieuwe inwoners van Suriname duiken in deze akten op. Zo staat er veel informatie in over Hindoestaanse contractarbeiders die ontbraken in de archieven. De overlijdensakten zijn onderdeel van het schaduwarchief van het Centraal Bureau voor Burgerzaken (CBB) dat nu berust bij het Nationaal Archief Suriname (NAS).

Het NAS heeft in een eerder traject de overlijdensakten verfilmd en de microfiches zijn sedertdien beschikbaar voor het publiek in de Studiezaal van het NAS met inachtneming van de openbaarheidsbeperkingen.  Recent zijn scans vervaardigd vanuit micro-filmrollen met medewerking van het Nationaal Archief Nederland (NAN). De database komt online op de website van het Nationaal Archief Suriname via:
 https://nationaalarchief.sr/onderzoeken/alle-genealogie/genealogie-burgerlijke-stand/persons

De database omvat de overlijdensakten van Paramaribo (1858-1915) en van de districten (1846-1880). Vooral de overlijdensakten van de districten zijn belangrijk, omdat ze inzicht geven in de overlevingskansen van de voormalige slaafgemaakten tijdens het Staatstoezicht (1863-1873), een periode van tien jaar waarin mensen gedwongen moesten doorwerken op de plantages na de formele afschaffing van de slavernij. Vanaf 1 juli 1863 kregen alle overledenen een overlijdensakte.

Daarnaast geeft de database ook informatie over de groep die de voormalige slaafgemaakten moest vervangen op de plantage: de Hindoestanen, contractarbeiders uit India die vanaf 1873 naar Suriname kwamen. Bij hun aankomst in Suriname kregen ze een nummer als achternaam, een bewijs dat de ontmenselijking in Suriname niet ophield bij de afschaffing van de slavernij. Omdat een groot deel van de oudste migratieregisters van de Hindoestanen ontbreekt, konden veel mensen niet teruggevonden worden. Door deze akten zijn ze nu wel terug te vinden als overledenen, partners, ouders en aangevers. Dit is wat de overlijdensakten extra waardevol maakt!

De database van de overlijdensakten van Suriname is gemaakt door de honderden Surinaamse en Nederlandse vrijwilligers van de Historische Database van Suriname en de Cariben (HDSC). Samen hebben ze meer dan 100.000 akten online ingevoerd. De database omvat de overlijdensakten van Paramaribo (1858-1915) en van de districten  (1846-1880). De database sluit aan op de geboorteakten (1828-1921) die in 2023 zijn gepubliceerd en op de Surinaamse slavenregisters (1830-1863) die in 2018-2019 online kwamen.

De Historische Database van Suriname en de Cariben (HDSC) zet zich sinds 2017 in om de archieven van Suriname en de voormalige Nederlandse Antillen online toegankelijk te maken. De HDSC is een samenwerkingsverband van de nationale archieven van Suriname, Curaçao en Nederland, de Anton de Kom universiteit van Suriname, de Universiteit van Curaçao en de Radboud Universiteit en vrijwillige deelnemers in Nederland, Suriname en de Antillen. Het project wordt gecoördineerd vanuit de Radboud Universiteit Nijmegen en mogelijk gemaakt met steun van PDI-SSH, de Gerda Henkel Stiftung, RICH en CLARIAH.

Voor de HDSC zijn we altijd op zoek naar nieuwe vrijwilligers. Dus doe mee! U kunt vanaf huis zelf de akten invoeren. Meld u aan via: www.ru.nl/hdsc