Minister Steven Mac Andrew van Arbeid Werkgelegenheid & Jeugdzaken (AWJ) heeft op maandag 4 maart 2024 op afzonderlijke momenten drie eindrapporten van verschillende commissies in ontvangst mogen nemen. Het gaat in deze om respectievelijk de Commissie Evaluatie Wet Minimumloon, de Commissie Gevaarlijke en Lichte Arbeid Kinderen en Jeugdigen en de Commissie Evaluatie Ontslagwet 2018. Deze drie commissies waren tripartiet ingesteld en werden voorgezeten door de rechtsgeleerde Glenn Piroe, onderdirecteur Juridische en Internationale Zaken op het ministerie. De eindrapporten behelzen adviezen en aanbevelingen aan de minister ter aanscherping en/of bijstelling van de betrokken wetten. Deze kwamen in het bijzonder neer op wijziging/ bijstelling van staatsbesluiten en beschikkingen die zijn voortgekomen uit deze wetten.
Ten aanzien van de ‘Ontslagwet 2018’ is de voornaamste aanbeveling om de ontslagprocedure transparant en voorspelbaar te maken voor alle betrokken partijen. Hiertoe is een concept-beschikking gepresenteerd aan de minister, waarin richtlijnen zijn opgenomen ter beoordeling van ontslagzaken door de Ontslagcommissie en het Juridisch Bureau van de Arbeidsinspectie voor een vlotte en duidelijke beoordeling van ontslagaanvragen en ontslagmeldingen. Voorts is er een staatsbesluit voorbereid ter wijziging van het Ontslagbesluit 2021. De rode draad van dit staatsbesluit is om in de ontslagpraktijk meer rechtszekerheid te brengen met betrekking tot de beoordeling van zowel ontslagaanvragen als ontslagmeldingen.
Ten aanzien van de ‘Wet Minimumloon 2019’ is gebleken dat de onlangs goedgekeurde initiatiefwet ter wijziging van deze wet, het gras voor de voeten heeft weggemaaid voor de commissie ‘Evaluatie Wet Minimumloon’. Bepaalde aanbevelingen van de commissie zijn achterhaald door de gewijzigde wet. Toch is er een belangrijke aanbeveling gedaan door de commissie die betrekking heeft op het functioneren van de Nationale Loonraad. Voor meer slagkracht van de Raad wordt de minister geadviseeerd om standaarden vast te leggen voor interne overleg c.q. onderhandelingsprocedures binnen de raad die een breder draagvlak moeten creëren bij de sociale partners. Ook dienen de aanbevelingen om garanties in te bouwen met betrekking tot de besluitvorming binnen de Raad, welke zal beantwoorden aan de aspiraties van voornamelijk de werkgevers en de werknemers. Hierdoor zal het proces na advisering smooth verlopen. Deze aanbeveling sluit volgens de minister en de commissievoorzitter, Piroe, goed aan op de onlangs goedgekeurde initiatiefwet ter wijziging van de Wet Minimumloon 2019. Zo is nu in de wet opgenomen dat voor een beter functioneren van de Loonraad, deze zal worden ondersteund door een secretariaat. Ook zal de Loonraad telkens voor zes jaar worden ingesteld. Een andere belangrijke wijziging in de gewijzigde wet is, dat het advies dat de Loonraad uitbrengt aan de minister over het minimumuurloon, niet meer bindend is voor de minister. De minister zal in het vervolg op basis van het advies een voorstel doen aan de Raad van Ministers ter goedkeuring.
Met betrekking tot de ‘Wet Arbeid Kinderen en Jeugdige Personen’ heeft de commissie een concept-staatsbesluit voorgesteld, inhoudende de lijst van vormen van lichte arbeid voor kinderen die de leeftijd van 13 jaar reeds hebben bereikt, zoals de Wet Arbeid Kinderen en Jeugdige Personen voorschrijft. Voor wat betreft de gevaarlijke vormen van arbeid, die verboden zijn voor kinderen en jeugdige personen, wordt onder andere aanbevolen dat het Besluit Gevaarlijke Arbeid wordt aangevuld middels een concept-staatsbesluit. Een andere aanbeveling is dat de Arbeidsinspectie, ingevolge het Besluit Gevaarlijk Arbeid regelmatig verslag uitbrengt aan de minister over de toepassing van de lijst van gevaarlijke arbeid in het veld, op basis waarvan evaluatie kan plaatsvinden. Met de rapportage van de Arbeidsinspectie kan beter worden ingespeeld op het aanscherpen van de wetgeving. Deze Commissie heeft ook aan de minister voorgelegd, in samenwerking met andere entiteiten binnen het ministerie, een concept-staatsbesluit om de samenwerking middels het ‘doorverwijssyteem’ tussen de verschillende instituten te formaliseren die betrokken zijn bij de aanpak van kinderarbeid. Voorts is ook aan de minister aangeboden een concept-beschikking om de sociaal-maatschappelijke begeleiding van kinderen die betrokken zijn bij kinderarbeid vanuit de regering te formaliseren, zoals verplicht gesteld in de bovengenoemde wet.
De eindverslagen zijn tot standgekomen na consultaties met de sociale partners, maatschappelijke organisaties en de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO). Minister Mac Andrew is ingenomen met de drie eindverslagen en zal nu het proces inzetten om de aanbevelingen en voorstellen ten uitvoer te brengen, waardoor de bovengenoemde wetten een betere effectieve werking in de praktijk zullen hebben.