Gokverslaving is een maatschappelijk probleem dat aanpak behoeft. Parlementariër Cheryl Dijksteel die hiervoor pleit, heeft op donderdag 10 november 2022 het parlement middels een evidence based-presentatie aangetoond dat de kleinschalige Surinaamse samenleving daadwerkelijk met dit maatschappelijk vraagstuk te maken heeft. Zij is voorstander van een strakke regulering van de sector van kansspelen, waarbij er sterk rekening gehouden wordt met slachtoffers. De volksvertegenwoordiger benadrukt niet tegen ondernemerschap te zijn. “Maar ik ben ook niet voor economische ontwikkeling met als prijs sociale neergang c.q. verloedering.”
De parlementariër vindt het onterecht dat belanghebbenden de uitingen van bezorgdheid door het college als subjectief betitelen. Volgens haar wordt er een bepaalde perceptie dan wel misleiding aan de bevolking gegeven. Volksvertegenwoordigers hebben volgens Dijksteel het recht om die neiging naar misleiding te weerleggen. In haar presentatie stond zij stil bij de indicatoren van gokverslaving en het risicogedrag van kwetsbare groepen. De parlementariër zegt dat er heel vaak ongestructureerde observaties zijn geweest van gokverslaving. Niet alleen de toename van bettingkantoren, maar ook de meldingen van verduistering waarbij de geldbedragen in volume toenemen tonen een duidelijk beeld. Dijksteel merkt op dat de toegang tot bettingkantoren een trend teweeg heeft gebracht en dat het parlement hierover haar bezorgdheid heeft geuit.
Zij maakte het college deelgenoot van de sociale determinanten van gezondheid om uiteindelijk aan te tonen dat er in de samenleving wel sprake is van een gokverslaving. Dit is volgens Dijksteel mogelijk zonder dat er hier scherpe data voor bestaat. De sociale determinanten van gezondheid zijn de omstandigheden waarin mensen worden geboren, groeien, leven en ouder worden. Ze bepalen 55% van het gedrag in het leven. Het zijn de niet- medische factoren die de gezondheidsuitkomsten beïnvloeden en de bredere reeks krachten en systemen die de omstandigheden van het dagelijks leven vormgeven. Onderzoek toont volgens haar aan dat sociale determinanten belangrijker zijn voor de beïnvloeding van de gezondheid dan de keuzes in de gezondheidszorg of de levensstijl zelf. Ontwikkeling van de sociale determinanten minimaliseren de kans op verslaving.
De parlementariër merkt op dat mensen op elke (informele) manier aan meer geld proberen te komen, hetgeen het risico op gokverslaving vergroot. Gokverslaving is, aldus Dijksteel, onderdeel van een levensstijl; een maatschappelijk vraagstuk en een ernstige uitdaging voor iedereen. “Je hebt een gokverslaving wanneer het gokken dwangmatig wordt en je er dus niet aan kan weerstaan.” De parlementair stelt vast dat gokverslaving anders is dan een alcohol- en nicotineverslaving. “Het is een functionele verslaving die te wijten is aan een stoornis van het beloningssysteem in de hersenen.” Zij zegt dat gokverslaving valt onder de geestelijke gezondheidszorg en daarmee primair onder het Psychiatrisch Centrum Suriname.
Volgens Dijksteel heeft onderzoek in 2015-2017 aangetoond dat 15-16% van de Surinaamse bevolking aan depressie lijdt, maar dat slechts 3% behandeling krijgt. Dit betekent volgens haar een treatment gap van 12-13%. Zij verklaarde deze treatment gap als volgt: 1. mensen zijn onwetend dat zij een depressie hebben; 2. zij schamen zich of 3. weten niet dat zij terecht kunnen bij het PCS. Op basis hiervan kan er aldus Dijksteel ook onmogelijk data voorhanden zijn. Ze vervolgt met te stellen dat gokken een psychologisch effect (geluid en beeld) heeft. Als de toegankelijkheid wordt vergemakkelijkt, gaat men ook meer gokken. Strakke regulering is daarom van groot belang. Verder zijn niet alleen bettingkantoren een probleem, zegt Dijksteel. Ze meent dat ieder persoon een account kan aanmaken op de smartphone en de diensten aangeboden krijgt. Dijksteel: “Het is een collectief maatschappelijk en public health probleem.”