De Boodschap
Volksgezondheid

Suriname HEARTS-initiatief (SHI) update 03: Meeste Surinamers leven ongezond

Meer dan helft (58.2%) van de mensen die de afgelopen periode hun bloeddruk hebben laten meten, hebben een bloeddruk hoger dan 140/90 (blauw). Van de groep die terug moest om hun bloeddruk te laten meten, zijn 62.6% geweest (groen). Hiervan hadden maar 25.2% nog een bloeddruk die hoger was dan 140/90 (rood).
Het ministerie van Volksgezondheid wil de samenleving informeren omtrent het cardiovasculair risico (CVR), welke het risico is om binnen 10 jaren een complicatie op te lopen of sterfte t.g.v. hart- en vaatziekten. Een voorbeeld indien het CVR = 5% is, betekent dat indien er 100 personen zijn met hetzelfde CVR, dat daaruit 5 personen binnen 10 jaren een complicatie gaan meemaken of overlijden t.g.v. hart- en vaatziekten.
Een van de doelen van het SHI is om het CVR van de patiënten te verlagen, door tijdig interventies te plegen die de risicofactoren kunnen beïnvloeden. Deze risicofactoren zijn o.a. ongezonde voeding (cholesterol, zout), weinig tot geen lichamelijke activiteit, ongezond lichaamsgewicht, hoge bloeddruk, suikerziekte, maar allerbelangrijkste is roken. Uit de calculators (https://www.paho.org/cardioapp/web/#/cvrisk) die gebruikt worden om het CVR te berekenen bij SHI, is gebleken dat roken het CVR bijna verdubbeld.
Een voorbeeld:
Persoon A, een 50-jarige man, een roker, met een hoog cholesterolgehalte, zonder enige andere ziekte, heeft een CVR = 8%
Persoon B, een 50-jarige man, geen roker, met een hoog cholesterolgehalte, zonder enige andere ziekte, heeft een CVR = 5%

Het is van belang om het risico te verlagen, door een gezonde leefstijl op na te houden. Wat zeker ook bijdraagt om het cardiovasculair risico te verlagenen op langere termijn besparing kan opleveren binnen de zorg. Alle personen met een risico van minder dan 5% worden geadviseerd om eens in de 5 jaren het lipidenprofiel te bepalen i.p.v. vaker. Personen met een risico tussen 5% en 10% kunnen elke 2-3 jaren het lipidenprofiel laten bepalen en personen met suikerziekte of een CVR groter dan 10% laten het jaarlijks bepalen. In de praktijk wordt gezien dat zowel patiënten als huisartsen hiervan afwijken en zonder bepaling van het cardiovasculair risico jaarlijks of in sommige gevallen elke 6 maanden onnodig laboratoriumbepalingen aanvragen. Door correct gebruik van het Suriname HEARTS HT-protocol (te downloaden via https://gov.sr/wp-content/uploads/2022/12/Suriname-Hearts-Initiative-Hypertensie-Protocol_v.-FINAL.pdf) kan  op verantwoorde manier kosten in de zorg bespaard worden, door zowel voorkomen of uitstellen van de complicaties door vroegtijdig aanpakken van deze chronische aandoeningen, als het onnodig inzetten van laboratorium. Het wordt verder sterk aanbevolen dat de huisartsen duidelijke consequenties verbinden aan de laboratoriumresultaten van een ongezonde leefstijl.

Op basis van het aangepaste protocol wordt geadviseerd om alle personen met een risico groter dan 10% middels medicatie te behandelen w.o. een “bloedverdunner” en een cholesterolverlagend middel. Bij personen met een risico tussen de 5-10%, dient het gebruik van medicatie te worden overwogen indien de LDL(=slecht) cholesterol hoger is dan 3.7 mmol/l.

Sinds start van de monitoring van Suriname HEARTS initiatief zijn er 378 patiënten gescreend volgens SHI HT protocol (het aantal is nog onvoldoende voor conclusies).

De voorlopige gegevens worden afgeleid van uit het eerste screeningsbezoek aan de huisarts

CVR Procent BMI Procent
<5% 35.3% < 25 28.3%
5-10% 21.8% 25-30 33.9%
>10% 42.8% 30 – 35 20.6%
    35-40 7.1%
    >40 4.5%

Uit bovenstaande tabel kan afgeleid wordend dat 42.8% van de mensen een hoog cardiovasculair risico hebben, verder zijn er 71.7% van de mensen die leiden aan overgewicht of obesitas.

Risicofactoren

Aantal risicofactoren Procenten
1 49.2%
2 12.1%
Meer dan 2 1.3%

Uit de bovenstaande tabel is duidelijk te zien dat 62.6% van de mensen minstens 1 risicofactor hebben voor het oplopen van een complicatie of overlijden t.g.v. een hart- en vaatziekte.

Voorzichtig kan geconcludeerd worden dat:

  • Veel volwassenen leiden aan een ongecontroleerde hoge bloeddruk,
  • De meeste mensen zwaarlijvig zijn en leven ongezond
  • Meeste volwassenen vertonen een hoog risico voor complicaties van of overlijden aan hart- en vaatziekten.

Het ministerie roept wederom alle volwassenen op om geregeld hun bloeddruk te laten meten en zich te laten screenen volgens het Suriname HEARTS Initiatief HT-protocol bij de eigen huisarts.