Karel Eckhorst, adviseur voor Suriname in het uitvoerende bestuur van het IMF, geeft in gesprek met de Communicatie Dienst Suriname aan dat op vrijdag 15 december de vierde review van het IMF-programma met Suriname is afgerond en goedgekeurd. De raad was continu positief – over de uitvoering van het programma en de toewijding en inzet van de regering bij het doorvoeren van de hervormingen en aanpassingen in de economie. De Raad reageert ook positief ten aanzien van de begrotingsdiscipline die tot nu toe is getoond.
Dit jaar zal een primair overschot gehaald worden van 1,7% van het bbp. Dit overschot is nodig om ingezet te worden voor de uitvoering van sociale programma’s. “Ik moet ook zeggen dat binnen het bestuur unaniem wordt gesteld dat er veel ruimte is voor verbetering van het sociale vangnet programma. Dat er op dat stuk nog veel meer moet gebeuren, niet alleen met het uitvoeren en het uitbreiden van het programma, maar ook met de kwaliteit van de sociale zekerheid en de instrumenten voor sociale transfers. Ook de situatie met de spookambtenaren kwam aan de orde. Aanpak van dit probleem biedt vooruitzicht op financiële ruimte, welke ingezet kan worden voor koopkrachtversterking van hardwerkende ambtenaren. “Er is nog veel werk te doen”, stelt Eckhorst.
Er wordt ook positief gereageerd op het feit dat de schuldherstructurering vordert en voor een groot deel afgerond is. Het gesprek met de obligatiehouders van Oppenheimer is reeds afgerond. Ook wordt de in-principe overeenkomst op technisch niveau met China Exim Bank vermeld. Er is geconstateerd dat deze schuldherstructureringen hebben geleid tot een upgrade van de landenrating voor Suriname door Standard & Poor, welke in selective default was, en werd deze opgewaardeerd naar CCC+, met positieve vooruitzichten. Het signaal naar de markt, is dat Suriname nu wel in staat is volgens een draaglijker aflossingsschema te voldoen aan haar terugbetaal verplichtingen.
Er wordt ook gesteld dat verdere implementatie van de Centrale Bankwet snel moet plaatsvinden, vooral als het gaat om governance van de Centrale Bank en de implementatie van het monetair beleid. Het stafrapport werd ook geprezen voor het feit dat het dit keer meer aandacht heeft besteedt aan factoren die te maken hebben met klimaatfinanciering, klimaatmitigatie, negatieve effecten van klimaatverandering, en welke stappen er worden ondernomen in deze richting. “De algemene verwachting was dat het een vrij positieve bijeenkomst zou worden”. En uiteraard kijken wij uit naar de volgende review, die ergens in maart zal plaatsvinden”, benadrukt Eckhorst.
Deze goedkeuring moet ook de volgende financiële tranche beschikbaar maken van ongeveer 53 miljoen Amerikaanse dollars. Volgens de afgesproken verdeling wordt ongeveer USD 33 miljoen beschikbaar gesteld als begrotingssteun, en wordt ongeveer USD 19 tot 20 miljoen beschikbaar gesteld voor de internationale reserves bij de Centrale Bank. Ook moet worden opgemerkt dat de autoriteiten hebben ingestemd met een lichte verlenging van het programma met een kwartaal, en wel tot en met maart 2025, zodat de ingezette hervormingen in ieder geval op een geleidelijke manier kunnen worden doorgevoerd. Dit geeft ook ruimte om maatregelen en hervormingen over een langere periode uit te spreiden, waardoor dit draaglijker wordt. De, oorspronkelijk afgesproken, financiële enveloppe zal met de verlenging van het programma, ook worden uitgebreid met USD 63 miljoen dollar.
Er is ook veel aandacht besteed aan het feit dat er in de financiële sector nog veel moet worden aangepakt en dat er nog steeds veel gevoeligheden zijn bij banken. Daarom wordt de aanname van de twee financiële sector wetten, laatst in DNA, met algemene stemmen, breed toegejuicht. De wetten geven meer armslag aan de Centrale Bank om op te kunnen treden bij banken die te ver dreigen te gaan met desastreuze gevolgen voor de totale bancaire sector.
Eckhorst haastte zich ook nadrukkelijk te stellen dat we er nog niet zijn. “Het zijn wel de eerste tekenen van een aankomende stabiliteit. Maar we zijn er nog niet”, aldus Eckhorst, “We kunnen op dit moment niet verslappen als het gaat om de discipline, de begrotingsdiscipline, de monetaire beleidsdiscipline en waarborgen van financiële stabiliteit. We moeten, gedisciplineerd, de vinger aan de pols blijven houden als het gaat om de monitoring van geldgroei, wisselkoers- en prijsstabiliteit en het streven naar een gebalanceerde begroting. Daarbij mag nimmer uit het oog worden verloren: het sociaal vangnet voor zwakke groepen in de samenleving en de versterking van de koopkracht van werkers. We mogen sociaal-maatschappelijke rust en sociale cohesie niet onderschatten”, waarschuwt hij.
De vergadering benadrukte ook dat het blijven genereren van inkomsten waarmee uitgaven gedekt moeten worden, voor meer balans in de begrotingsuitvoering zal zorgen. Het zijn nog grote uitdagingen, maar het zijn zaken die we moeten blijven doen als we de druk op de wisselkoers willen weghouden en daarmee ook de druk op de prijzen en de inflatie.
Toegejuicht wordt ook de uitkomst van de onderhandelingen met de Vakbeweging, waaruit koopkrachtversterking voor dit jaar en volgend jaar is gerold.