Wereldwijd wordt, vanaf 2003, op 10 september Wereld Suïcide Preventie dag herdacht om bewustwording aan te wakkeren over het fenomeen “suïcide preventie”. Deze dag wordt gepromoot door de Internationale Associatie voor Suïcide Preventie (IASP) in samenwerking met de Wereld Gezondheid Organisatie (WHO). Het thema dat gelinkt is aan Wereld Suïcide Preventie dag voor 2021-2023 is: “Creating hope through action” (= “Hoop creëren door actie”). Hierin zijn er vijf prioriteitsgebieden opgenomen waaraan in Suriname gewerkt dient te worden.
De prioriteitsgebieden Nationaal Suïcide Preventie- en Interventieplan
1.Vergroten van de toegang tot geestelijke gezondheidszorg voor suïcidale personen en nabestaanden; 2.Beperken van de toegang tot potentieel letale middelen en middelen die het risico op het plegen van suïcide verhogen; 3.erbeteren van de beeldvorming omtrent suïcide; 4.Het vergroten van de socio-economische en culturele weerbaarheid van kwetsbare groepen; 5.Versterken van (de coördinatie van) onderzoek.
In Suriname is het taboe om te praten over de mentale gezondheid. Vaak wanneer men denkt hulp te zoeken bij de psycholoog of psychiater, wordt men geassocieerd als ‘gek’ te zijn. Dit zorgt ervoor dat mensen terughoudend zijn om de stap te ondernemen hun hulpvraag bekend te maken.
In tijd van crisis
Het is normaal dat men zich tijdens een crisis gestrest, verward, verdrietig, bang of boos zal voelen. Het is dus heel belangrijk om opzoek te gaan naar iemand om mee te praten. Neem gedurende deze tijden contact op met een familielid, een vriend, maar kan ook een kennis, collega of je huisarts zijn. Het moet een vertrouwenspersoon zijn waar u uw hart kunt luchten en die eventueel verder kan doorgeleiden voor specialistisch hulp. Indien er behoefte is aan ondersteuning van een psycholoog of psychiater dan kan men het best de huisarts raadplegen.
Voor meer informatie kan men de volgende organisaties contacten:
Surinaamse Vereniging van Psychologen en Orthopedagogen (SVPO)
Suriname heeft een vereniging waarin psychologen en orthopedagogen samen gebundeld zijn, genaamd de Surinaamse Vereniging van Psychologen en Orthopedagogen. Om als psycholoog te werk te gaan moet je minimaal een Master of Science in de Psychologie graad bezitten. Indien iemand behoefte heeft om met een specialist te praten dient hij of zij naar de huisarts te gaan en dit aan hem of haar door te geven. Met een verwijzing van de huisarts gaat de persoon opzoek naar een specialist of een aanbevolen psycholoog of psychiater. Indien er geen aanbeveling gedaan is kan men zelf op zoek gaan. Voor meer informatie over de vereniging en behandelaren kan men terecht op hun website www.svpo.sr.
Het Psychiatrisch Centrum Suriname (PCS)
Het Psychiatrisch Centrum Suriname is de enigste psychiatrische ziekenhuis in Suriname. Er is ook een crisislijn 114 om mensen in crisissituaties een luisterend oor te bieden. Het PCS heeft in samenwerking met Arkin Mental Health Care ook e-mental health, waarmee ze hulp bieden voor psychische problemen en (problematisch) alcohol gebruik via het internet. Het gaat vooral om de laagdrempeligheid, anonimiteit en het feit dat het 24 uur per dag beschikbaar is. Voor meer informatie over de diensten kan men terecht op hun website www.pcs.sr of bellen op 477190. Voor meer infomatie over e-mental health kan men terecht op de website www.ehealth.sr.
Het Staatsziekenfonds (SZF)
Het SZF beschikt informatie over de verschillende behandelaren binnen de geestelijke gezondheidszorg in Suriname. Deze kan men vinden op de website www.szf.sr.
In het doodsoorzaken verslag van 2012 wordt vermeld dat zelfmoord een veel voorkomend doodoorzaak is in Suriname. Er komen jaarlijks meer zelfmoordgevallen voor dan mensen die omkomen in het verkeer, moorden en incidenten bij elkaar opgeteld. Zelfdoding is te voorkomen en moet serieus worden genomen. De ontwikkeling van het Nationaal Suïcide Preventie en Interventieplan 2016-2020 was een van de stappen in de goede richting om zelfdoding te voorkomen in Suriname.
Social & Mental Health Advocacy Foundation (SMHS)
Dit is een stichting bestaande uit psychologen in opleiding die meer bewustwording teweegbrengen in de Surinaamse samenleving. De groep begon reeds op 11 september 2019, maar de stichting werd officieel op 22 maart 2021 opgericht bestaande uit 6 bestuursleden. Het doel van deze stichting is: ‘Bewustwording creëren over sociale en mentale gezondheid, informatie verschaffen over de verschillende psychische uitdagingen en de beschikbare hulpmogelijkheden alsook het stigma dat gepaard gaat aan mentale stoornissen, psychologen en psychiaters reduceren’. Voor meer informatie over de stichting en psychologen in Suriname, kan men terecht op de website https://socialandmentalhealthsur.wordpress.com.
Activiteiten uitgevoerd in de afgelopen periode
Om meer bewustwording over stigma reductie teweeg te brengen zijn er reeds activiteiten uitgevoerd door het ministerie van Volksgezondheid, Bureau voor Openbare Gezondheidszorg (BOG) in samenwerking met de Pan American Health Organization (PAHO) Suriname country office. Het laten vertalen van enkele communicatieboodschappen was daar een van de activiteiten. Enkele hiervan zijn:
-Omgaan met stress tijdens de uitbraak van 2019-n Cov.
-Kinderen helpen omgaan met stress tijdens de 2019-nCov-uitbraak.
-Stress Management voor gezondheidswerkers.
-COVID-19 10 manieren waarop je ouderen en mensen met onderliggende aandoeningen die met je samenwonen kunt helpen.
-Een gids voor het voorkomen en aanpakken van sociaal stigma.
-COVID-19-tips bij de opvoeding.
-Het kinderboek: “Mijn held dat ben jij”.
Alle folders zijn terug te vinden op de website van het BOG, onder de kop voorlichting www.bogsuriname.com.
Activiteiten in het kader van Wereld Suïcide Preventie Dag 2021
De afdeling Non-Communicable Diseases and Mental Health van de PAHO zal als onderdeel van de activiteiten welke georganiseerd worden in het kader van Wereld Suïcide Preventie Dag een webinar organiseren op vrijdag 10 september 2021, vandaag dus met als titel “Creating Hope through Action”/ “Hoop creëren door actie”. De sessie is in het Engels en Spaans.