Onder leiding van het Openbaar Ministerie (OM) is op maandag 3 april 2023 de zes maanden durende pilot taakstraffen van start gegaan. De pilot is tot stand gekomen vanwege een samenwerking in het kader van het Makandra-programma tussen de afdeling Forensisch Maatschappelijke Zorg (FMZ) ressorterend onder het onderdirectoraat Forensische Zorg van het ministerie van Justitie en Politie en counterpart Reclassering Nederland. De taakstraf is één van de vier hoofdonderdelen waar de samenwerking tussen FMZ en Reclassering Nederland zich op richt.
Samenhangend hiermee is er eveneens een Makandra-project gestart tussen de Openbaar Ministeries van Suriname en Nederland, dit met het doel om de taakstrafpilot verder te ondersteunen. Voorafgaand aan de uitvoering van dit pilotproject hebben de Surinaamse vervolgingsambtenaren en enkele medewerkers van de afdeling Forensisch Maatschappelijke Zorg in februari 2023 een kennissessie rondom de werkstraf als strafmodaliteit doorlopen, verzorgd door mr. Danny Hazejager, officier van justitie en Gissela Conrad van Reclassering Nederland.
De taakstraf een novum voor Suriname
De pilot taakstraffen hangt samen met artikel 100 van het Surinaams Wetboek van Strafrecht, waarbij het OM de mogelijkheid heeft misdrijven waarop een gevangenisstraf van 6 jaren of minder staat, middels een transactie buiten proces af te handelen. De afhandeling van zaken buiten proces is niet nieuw in Suriname. Zo kunnen er al aan verdachten voorwaarden worden opgelegd zoals het vergoeden van de door de benadeelde geleden schade of het betalen van een geldboete aan de Staat. Wel is nieuw voor Suriname dat het OM de mogelijkheid heeft om gedurende deze pilot minder ernstige strafzaken met een werkproject af te doen. Een transactievoorstel kan naast het opleggen van een boete of vergoeding van schade, bestaan uit een werk- of leerproject.
De pilot taakstraffen zal zich uitsluitend richten op het uitvoeren van onbetaalde arbeid van maximaal 40 uur en zal binnen de ressorten van Bureau Geyersvlijt, Bureau Nieuwe Haven en Bureau Keizerstraat worden uitgevoerd. De afdoening middels een werkproject heeft onder andere als voordeel dat de verdachte iets terugdoet voor de maatschappij, terwijl hij ook boete doet voor hetgeen hij heeft misdaan. Ook is bewezen dat deelnemers aan taakstraffen, minder snel recidiveren. Als de deelnemer aan de pilot zijn werkproject niet voltooit of niet goed meewerkt, zal het OM alsnog tot vervolging overgaan.
Bureau Geyersvlijt een bijzondere rol
Waarnemend korpschef van het Korps Politie Suriname, Ruben Kensen, heeft een ruimte beschikbaar gesteld aan de afdeling FMZ van waaruit zij haar taken ten behoeve van deze pilot kan uitvoeren. Op 1 februari 2023 heeft de korpschef de sleutels van de werkruimte op Bureau Geyersvlijt overhandigd aan het hoofd van de afdeling FMZ, mevrouw Gaynel Nyon-San A Jong. Twee medewerksters van FMZ zijn op 1 april 2023 gestart met de uitvoering van hun werkzaamheden. Zij hebben de taak het OM schriftelijk te informeren over de geschiktheid van de mogelijk voor de taakstraf in aanmerking komende verdachte. Ook dragen zij zorg voor de administratieve afwikkeling van het proces. Voor het uitvoeren van de onbetaalde arbeid zijn twee werkplekken uitgekozen, namelijk het onderdirectoraat Algemeen Beheer van het ministerie van Justitie en Politie en het directoraat Openbaar Groen van het ministerie van Openbare Werken. De afdeling Forensisch Maatschappelijke Zorg bepaalt bij welke van de twee werkplekken iemand geplaatst wordt en monitort de uitvoering van de werkzaamheden.
Commissie Uitvoeringsbesluiten Taakstraffen
Momenteel werkt de Commissie Uitvoeringsbesluiten Taakstraffen aan de uitvoeringsbesluiten die ertoe moeten leiden dat niet alleen buiten proces, maar ook bij vonnis taakstraffen opgelegd kunnen worden.